U Zagrebu je u 59. godini nakon duge i teške borbe s karcinomom preminuo domaći filmski redatelj Lukas Nola, jedan od predvodnika zagrebačke urbane nove generacije izrasle na postnovovalnom modernizmu. Bio je redatelj i scenarist svih svojih filmova i nije se libio progovarati o rubnim temama, često provokativnim (prostitucija, pedofilija, zlostavljanje), ali i onim vječnim (ljubav, prijateljstvo, lojalnost) i zabravljenim kategorijama domaćeg žanrovskog filma.
U Lukasovom je leksiku uvijek bila doza modernog urbanizma
Lukas Nola je studirao na Akademiji likovnih umjetnosti te povijest umjetnosti na Filozofskom fakultetu u Zagrebu, a diplomirao je 2003. filmsku i TV režiju na Akademiji dramske umjetnosti u Zagrebu, gdje je bio zaposlen kao izvanredni profesor. Iz prvog razdoblje svoje filmografije od sredine 90.-ih pisalo se o njegovim prvim radovima – debitantskom TV filmu “Dok nitko ne gleda” (1993), a potom i prvim kino “Svaki put kad se rastajemo” (1994.) i “Rusko meso” (1997.). Nakon klasičnih hrvatskih festivalskih priznanja i kretanja u postratnim medijskim prostorima, za vremena medijskog aktivizma medijskog magnata i urednika Denisa Kuljiša – Lukas je znao pisati kolumne na temu seksa s mužjačkih stajališta. U njegovom je leksiku uvijek bila doza modernog urbanizma i kad je bio provokativan činilo se pristojnim i uglađenim u toj namjeri dizanja prašine.
Mimo spomenutih autor je dva iznimno zanimljiva domaća filma. “Nebo sateliti” i “Sami” su, prema skromnom mišljenju potpisnika nekrologa, njegovi najzanimljiviji filmovi, uglavnom vrlo rado zanemarivani i kritizirani od strane one hrpetine rvackih filmskih strućljaka, kritike i “znalaca”. Osobito onih koji puno sve iz svojih fotelja znaju, ali tu najčešće sve znanje i njihova “kvaliteta” staje.
Najjače čuvanja tajna hrvatskog ljubavnog filma
Sa starta novog milenija “Nebo sateliti” su bili na rubu eksperimentalnog filma vizualno izazovna drama, drugačije od onih nacionalnih smeća kakvi su se rado postratnih godina snimali. “Sami” su i dalje najjače čuvana tajna hrvatskog ljubavnog filma s otvorenim scenama seksa glavnih glumaca i pričom za probirljive. Ne, nisu bili remek djela, ali su bili kontra dominantnih tokova državotvorne postratne levatske kinematografije i već su potom bili vrijedni pažnje i spomena. Ne gledaste li ih otada, možda bi danas izgledali drugačije, tužnije ili ružnije, ali tko ima pravo na vaganje sjećanja.
Njegov je posljednji igrani film “Šuti” ostao je još jedan od onih rubnih djela koje će radije zboriti o nelagodi nego pristati na šutnju.
Lukas je privatno bio suprug Barbare Nole, jedne od najljepših i najdražih glumica srednje generacije s kojom je tako lijepo stršao od primitivluka sredine u kojoj ih se nalazilo. Otac je dvoje djece, Jakova i Mare.
Šteta što nikad nije dobio prostor i mjesto i vrijeme za zakucavanje svog pravog hommagea Tarkovskom ili Lynchu kojima se činilo da duguje puno više nego seljakanjima ovih terena.
Mir mu i sućut obitelji.
Naslovna fotografija: screenshot youtube